Sharq mamlakatlarida xalqaro munosabatlarning transformatsiyasi

Zamonaviy bosqichdagi xalqaro aloqalar sezilarli o'zgarishlarga duch kelmoqda, bunga pandemiya, Yevropa mamlakatlariga migratsiya oqimining ko'payishi, iqlim sharoitining o'zgarishi, tabiiy ofatlarning ko'payishi, ijtimoiy, millatlararo, davlatlararo qarama-qarshiliklar, urushlar, terroristik hujumlar kabi turli omillar ta'sir ko'rsatdi. Xavfsizlik, ijtimoiy barqarorlikni mustahkamlash, davlatlar o'rtasidagi iqtisodiy, siyosiy va madaniy hamkorlik mintaqalar va qit'alar darajasida ayniqsa dolzarb ahamiyat kasb etmoqda.

Bu yo‘nalishda Toshkent davlat sharqshunoslik universitetida bo'lib o'tgan "Sharq mamlakatlaridagi xalqaro aloqalarning transformatsiyasi" mavzusidagi respublika konferensiyasi alohida ahamiyat kasb etdi, unda ilgari surilgan xalqaro hamjamiyatlarning rivojlanish g'oyalari va istiqbollari ilmiy mulohaza va yangilik bilan ajralib turardi.

Forumni TDShU rektori Gulchehra Rixsieva ochib berdi. U universitetning sharqshunoslik sohasida yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlash va bu yo‘nalishga qo'shayotgan hissasi haqida gapirdi. O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Ma'muriyatining vakili, siyosiy fanlar doktori, professor S.T.Saydolimov, Respublika Oliy Majlisi Senatining vakili R.A. Alimov, O'zbekiston Tashqi ishlar vazirligi vakili R.I. Nurimbetov, siyosiy fanlar doktori, professor S.A.Jurayev va boshqalar O'zbekiston tashqi siyosati, parlament diplomatiyasi, ShHT xalqaro hamkorlikning yangi modeli sifatida, Markaziy Osiyo xavfsizligini ta'minlashning dolzarb masalalarini muhokama qildilar.

Konferensiyada Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti olimlari, iqtisod fanlari doktori, professor I.R.Mavlanov, kafedra mudiri U.A. Xasanov, siyosiy fanlar doktori, professor E.S. Sultonova, yuridik fanlari doktori, professor S.M.Adilxo'jaeva, professor F.I. Mo'minova ishtirok etib, o'z takliflari bilan muhokamalarda qatnashishdi.

Professor I.R. Mavlanov konferensiya ishtirokchilariga "O'zbekiston iqtisodiy diplomatiyasi kontsepsiyasini ishlab chiqish - tashqi iqtisodiy faoliyatning strategik vazifasi" mavzusida ma'ruza va taqdimot qildi, olim mamlakatimiz investitsiya siyosatini tahlil qildi, O'zbekistonni rivojlantirish strategiyasini amalga oshirish uchun asosiy hujjat bo'lishga mo'ljallangan "O'zbekiston Respublikasining iqtisodiy diplomatiyasini rivojlantirish konsepsiyasi"ni ishlab chiqish g'oyasini ilgari surdi. U.A.Hasanovning ma'ruzasi "Yaqin Sharq xorijiy sharqshunoslikning ustuvor yo'nalishlarida" mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda so'nggi o'n yilliklarda O'rta Sharqda qiziqish ortib borayotgani va uning shakllanish jarayonini o'rganish muammosi qayd etildi. Yaqin Sharq zamonaviy davrda tashkil etilgan mintaqa sifatida ko'p qirrali vazifa va murakkabdir.

JIDU boshqa ishtirokchilarining nutqlarida axborotlar o'sishi, huquqiy va media savodxonligi va madaniyatini shakllantirish sharoitida yoshlarni tarbiyalash masalalariga e'tibor qaratildi.

Respublika forumi moderatorlari sifatida tarix fanlari doktori, TDSHU Sharq madaniyati va merosini o'rganish ilmiy-tadqiqot markazi direktori Durbek Sayfullaev, professor Sayfuddin Juraev va boshqalar qatnashishdi. Konferensiya an'anaviy va onlayn shaklda bo'lib o'tdi. Forumning ochilishigacha anjuman mavzusiga bag'ishlangan ilmiy maqolalar to'plami nashr etildi.

Fotima Mo'minova
professor, JIDU nashriyoti muharriri